Căng thẳng Mỹ – Trung gia tăng: Đối đầu thương mại và an ninh leo thang

Giới thiệu

Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục căng thẳng khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới liên tục đối đầu trên nhiều mặt trận, từ thương mại, công nghệ đến an ninh khu vực. Những động thái gần đây từ cả hai phía, đặc biệt là liên quan đến Đài Loan và Biển Đông, đã làm gia tăng nguy cơ xung đột địa chính trị, ảnh hưởng không chỉ đến hai nước mà còn đến toàn bộ nền kinh tế và an ninh toàn cầu.

Căng thẳng Mỹ – Trung gia tăng

1. Căng thẳng thương mại: Mỹ siết chặt, Trung Quốc đáp trả

Mâu thuẫn thương mại giữa hai quốc gia không có dấu hiệu hạ nhiệt khi chính quyền Mỹ tiếp tục duy trì các biện pháp kiểm soát đối với Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ và chuỗi cung ứng:

• Hạn chế xuất khẩu công nghệ : Mỹ tiếp tục hạn chế Trung Quốc tiếp cận các công nghệ tiên tiến, đặc biệt là chất bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI). Các công ty như Huawei hay SMIC (nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc) gặp nhiều khó khăn do lệnh cấm vận từ Washington.
• Tăng thuế nhập khẩu : Chính quyền Mỹ đang xem xét tăng thuế đối với hàng loạt mặt hàng Trung Quốc, bao gồm sản phẩm điện tử, pin năng lượng mặt trời và xe điện, để giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng từ Bắc Kinh.
• Trung Quốc đáp trả: Để đối phó, Trung Quốc cũng áp đặt các hạn chế đối với xuất khẩu đất hiếm – nguyên liệu quan trọng trong sản xuất chip và công nghệ cao, gây khó khăn cho nhiều tập đoàn Mỹ.

Những động thái này khiến thị trường tài chính thế giới lo ngại, khi các biện pháp trả đũa thương mại có thể làm suy yếu tốc độ phục hồi kinh tế toàn cầu.

2. An ninh khu vực: Điểm nóng Đài Loan và Biển Đông

Bên cạnh thương mại, vấn đề an ninh khu vực cũng làm gia tăng căng thẳng Mỹ – Trung, đặc biệt là tại hai khu vực chiến lược:

2.1. Đài Loan – Điểm nóng địa chính trị

• Mỹ tăng cường hỗ trợ Đài Loan : Chính quyền Mỹ tiếp tục cung cấp vũ khí hiện đại cho Đài Loan, bao gồm hệ thống phòng không và máy bay chiến đấu. Các cuộc tập trận chung giữa Mỹ và đồng minh ở khu vực Thái Bình Dương cũng ngày càng gia tăng.
• Trung Quốc gia tăng áp lực quân sự : Bắc Kinh coi Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và nhiều lần tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần thiết. Gần đây, Trung Quốc liên tục điều máy bay quân sự xâm nhập vùng nhận diện phòng không (ADIZ) của Đài Loan, khiến căng thẳng ngày càng leo thang.

2.2. Biển Đông – Điểm tranh chấp chiến lược

• Mỹ tăng cường tuần tra : Hải quân Mỹ liên tục điều tàu chiến đi qua Biển Đông nhằm thách thức yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc trong khu vực. Washington cũng kêu gọi các quốc gia Đông Nam Á tăng cường hợp tác để đảm bảo tự do hàng hải.
• Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông : Bắc Kinh tiếp tục xây dựng các cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo và triển khai lực lượng hải cảnh để khẳng định chủ quyền. Điều này làm gia tăng nguy cơ va chạm vớ

Với tình hình hiện nay, Biển Đông và Đài Loan có thể trở thành những điểm nóng xung đột quân sự nếu cả hai bên không tìm ra giải pháp ngoại giao phù hợp.

3. Tác động đến kinh tế và chính trị toàn cầu

Căng thẳng Mỹ – Trung không chỉ là cuộc đối đầu song phương mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến kinh tế

• Chuỗi cung ứng toàn cầu : Việc Mỹ và Trung Quốc hạn chế thương mại lẫn nhau có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa và lạm phát.
• Thị trường tài chính : Những lo ngại về căng thẳng địa chính trị khiến các nhà đầu tư tìm kiếm kênh trú ẩn an toàn, làm tăng giá vàng và USD, đồng thời gây biến động lớn trên thị trường chứng khoán.
• Chính trị khu vực : Các nước Đông Nam Á và đồng minh của Mỹ ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương đang phải cân nhắc chiến lược để tránh bị cuốn vào cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.

Kết luận

Căng thẳng Mỹ – Trung đang tiếp tục gia tăng với những tác động đáng kể lên kinh tế, thương mại và an ninh khu vực. Trong bối cảnh này, các nhà lãnh đạo toàn cầu cần có những chính sách linh hoạt để tránh làm leo thang xung đột và đảm bảo ổn định kinh tế thế giới.

Nguồn : Reuters, Bloomberg, CNBC, Tạp chí Phố Wall.